De ongekende Success Story van de Hamburger

De Hamburger

De hamburger heeft de laatste jaren een forse upgrade gekregen en verscheen, in allerlei gepimpte versies op de kaart van menig chic restaurant. Dat is wel wat veel eer voor een eenvoudige lunchsnack met een nederig ontstaan. Juist over die totstandkoming gaan verschillende verhalen de ronde. Het verhaal dat Louis Lassen de uitvinder was, is de meest waarschijnlijke versie. Ook sterrenchef  Heston Blumenthal en de prestigieuze `Library of Congress` onderschrijven deze ontstaansgeschiedenis.

Louis’ lunch

De Deense immigrant Lassen opende in 1895 een lunchtruck in New Haven, Connecticut. Volgens overlevering vond hij de hamburger 5 jaar later uit. Voor een vaste klant met haast, propte hij een gemalen steak tussen twee sneetjes brood. Met name omdat het handig was om mee te nemen. De hamburger was een feit. In 1917 verhuisde Louis naar een simpel vierkant gebouwtje. Daar (263 Crown Street) is nog immer Louis’ lunch gevestigd, dat wordt uitgebaat door een directe nazaat, Jeff Lassen. Binnen heeft de tijd een kleine eeuw stilgestaan, nog steeds staat de ‘oerburger’ op de kaart.

Authentiek

Klanten hebben de keus uit tomaat of ui als extra. Ketchup en andere ‘condiments’ zijn niet verkrijgbaar in deze zaak. De enige frivoliteit die Louis’ lunch zich in de loop der jaren veroorloofd heeft, is de toevoeging van een “Cheese spread”. Alles wordt bereid op de originele apparatuur, de verticale ovens (uniek in de wereld) zijn uit 1896 en de ’toaster’ uit 1928.

Een kleine zwakke schakel in het verhaal is de naam, er bestond namelijk al langer een Hamburger steak in de VS. Aanhangers van de Lassen theorie zeggen dat luidruchtige zeelieden uit Hamburg vaste klant waren en de snack naar zich vernoemden. New Haven is tenslotte een havenplaats.

McDonald’s

Feit is dat McDonald’s de Hamburger niet heeft uitgevonden. Maar wel heeft groot gemaakt. De success story van deze fastfoodketen begon toen handelsreiziger Ray Kroc een vierdubbele bestelling voor zijn milkshake machines binnen kreeg. De ongewoon grote bestelling maakte Kroc nieuwsgierig en hij besloot het hamburger restaurant van de broers Mac en Dick Mcdonald te bezoeken. Ter plekke trof hij een uiterst efficiënt restaurant aan, dat op een bijna industriële manier hamburgers produceerde en niet aan tafel bediende. Ray Kroc stelde voor de formule te vercommercialiseren en nieuwe vestigingen te openen. Kwade tongen beweren dat Kroc uiteindelijk de originele vestiging failliet concurreerde. En zo het alleenrecht verworf.

Big Mac

Ook de Big Mac werd niet door Kroc uitgevonden. Het was franchisenemer Jim Delligati die in 1967 een extra ‘patty’ op een broodje legde, om beter met de populaire whopper te kunnen concurreren. Het hoofdkantoor zag aanvankelijk weinig in een dure hamburger van 45 cent. Een gewone hamburger koste tenslotte slechts 18 cent. Maar uiteindelijke gingen zij toch overstag en in 1968 verkochtten alle filialen van McDonalds de nieuwe Big Mac. En met succes, in 1969 zorgde de Big Mac al voor een vijfde van de omzet. Zijn bedenksel leverde ook Delligati geen windeieren op. Met 48 filialen in Pennsylvania werd hij de grootste franchisnemer van McDonald’s.