Jambalaya, a-crawfish pie and-a file gumbo, ‘Cause tonight I’m gonna see my ma cher amio. Herkenbare woorden en het zal wel door de evergreen van Hank Williams komen, maar Jambalaya is zo’n gerecht dat meteen associaties oproept. Zelfs zonder dat ik precies weet wat het inhoudt. Of het überhaupt geproefd heb. Ik was nimmer in Louisiana. Hoe zeer ik dat ook betreur.
Hank Williams
Daarbij is jambalaya een zeer smakelijk, bijna muzikaal woord. De naam van dit cajun gerecht lijkt uit het Provençaals te stammen. Jambalaia betekent een ratjetoe. Iets als ratatouille, een mengelmoesje. Dit arcadisch Franse woord duikt voor het eerst op in 1837. De eerste recepten zijn van eind negentiende eeuw. Hank Williams had waarschijnlijk hetzelfde gevoel en probleem. Hij was geen cajun, eerder een redneck uit het naburige Alabama. Veel Oud-Frans of provencaals zal hij niet gesproken hebben. Toch schreef hij een wereldhit over dit gerecht.
Jambalaya
Het is een typische eenpansgerecht, waarbij leftovers sudderen in een grote pan. Te samen met rijst. Jambalaia lijkt zo nog het meest op een ‘poor man’s paella’. Alleen andere pan, erfgoed en verfijning. De herkomst is wel duidelijk Zuid-Europees, maar met ingrediënten uit de Mississippi Delta. Hoewel er, zoals te verwachten geen vast recept is, bevat Jambalaya meestal cajun andouille. Schrik niet, deze worst moet je niet te verwarren met de bekende Franse worst van opgerolde darmen. Het is een grove gerookte worst van redelijk gangbare varkensonderdelen. Al moet je eigenlijk nooit willen weten hoe worst gemaakt wordt. Verder zijn bacon, garnalen, ui, paprika, oregano, tijm, cayennepeper, gemalen peper veel gebruikte en populaire ingredienten. Al deze ingredienten moeten lang sudderen. Samen met de rijst. Net als bij het liedje van Hank Williams ontstaat zo langzaam een Cajun klassieker. Die voorlopig niet meer uit je hoofd wil.