Feijoada, tribuut aan een nietig boontje

Geen maatschappij in de wereld kent zulke schrijnende ongelijkheid als die in Brazilië. Alleen de liefde voor feijoa (spreek uit fee-sjou) snijdt door alle sociale lagen. Met name in de grote steden. Deze zwarte boon zit de Brazilianen in het DNA en vormt de basis van het dagelijks menu. ’s Middag zie je overal de ‘caseira’ of vrouw des huizes in een grote berg bonen ‘vlooien’. Ze ontdoet de bonen van kleine steentjes die bij de lunch het gebit kunnen beschadigen.

Feijoa en Feijoada

Dit boontje verveelt de gemiddelde Braziliaan nooit. Ze missen hem op hun bezoek in het Buitenland, zijn zelfs verbaast dat hij nergens op het menu staat. Een keer per week wordt er uitgepakt. Speciaal op Zaterdag komt er een feestmaal op tafel, waarin de Feijoa centraal staat. Feijoada is het tribuut aan deze nietige zwarte boon. Tegenwoordig is deze Feijoada vaak een buffet met pruttelende potten met allerlei incourante delen, in het Engels zo keurig trimmings geheten, van het varken. Samen met cassave, zwarte bonen, kool en wat schijfjes sinaasappel.

Carioca

De oorsprong staat in schril contrast met hier boven beschreven feestmaal. Heel wat soberder, Feijoada zou ontstaan zijn uit pure armoede. Slaven gingen aan de slag met de ‘leftovers’ van hun bazen. Denk aan de taaie oren en schimpige staarten. Alles wat de slavenhouders niet op aten, verdween in spekstenen stoofpotten. Het langzaam garen van de ingrediënten werd tot een kunst verheven. Al snel deelden de ‘meesters’ de tafel met hun slaven.

Tegenwoordig serveren de chicste hotels op Copacabana en Ipanema op zaterdag een uitgebreide Feijoada. Ook wel ‘Feijoada Carioca’ genoemd. De toevoeging verwijst naar de inwoners van Rio, de Cariocas. Er is een voortdurende discussie, welk restaurant de beste feijoada serveert. Sinds voormalig president Henrique Cardoso verklaarde dat Caesar Park zijn favoriet was, staat dit hotel aan het strand van Ipanema hoog aangeschreven.

Bar do Mineiro

Maar feijoada is er voor alle lagen van de bevolking en je kan minstens even goed terecht bij een ‘middenklasser’ als Bar do Mineiro (Rua Pascoal Carlos Magno 99, RJ) in het mooie Santa Teresa. Geen typische winterkost, maar zeker stevige kost bij warm weer. Een goede caipirinha of een dose (borrelglaasje) cachaca helpt wel bij het verteren. Wijlen Anthony Bourdain was een warm pleitbezorger. Hij vermeldde, als erkend liefhebber van incourante varkensdelen, regelmatig dat Feijoada één van zijn favoriete maaltijden was. Wereldwijd.