Skrei, de geliefde koning van het hoge Noorden

Er gaat – letterlijk – niets boven de vette vis uit de koude wateren van het hoge Noorden. Noorse Kabeljauw is geliefd over de hele wereld en wordt gekoesterd als de grootste delicatesse in een land zo zuidelijk en exotisch als het (sub)tropische Brazilië. Meer dan 10.000 kilometer van het vangstgebied, een erfenis van de Portugese overheersers. Die zelf ook weer gek op klipvis. Dat is in de buitenlucht gedroogde kabeljauw. In Frankrijk verwerken ze die weer tot hun geliefde brandade.

In Noorwegen zelf is een speciale variant geliefd en belangrijk. Liefhebbers kijken reikhalzend uit naar de opening van  het Skrei seizoen, een evenement vergelijkbaar met het vieren van de eerste vaatjes nieuwe haring en vlaggetjesdag.

Skrei, uit het uiterste Noorden

Eind januari wordt de eerste Skrei gevangen, vlak voordat de volwassen vissen gaan paaien. De grootste exemplaren wegen makkelijk over de vijftig kilo. Deze winterkabeljauw is dan net gemigreerd van de ijskoude arctische wateren naar de – iets – warmere golfstroom rond de lofoten, een eilandengroep in het uiterste Noorden van Noorwegen. De vis dankt zijn naam aan deze verhuizing. ‘Skreid’ zou Noors voor zwerver zijn. De vissers van de Lofoten starten het seizoen pas totdat de vis de paaigronden hebben bereikt. Het seizoen is kort en duurt tot rond Pasen.

De Lofoten

De Skrei is, economische en culinair, uiterst belangrijk voor de Lofoten. In oude tijden waren er wel zo’n 30.000 vissers actief en tegenwoordig vormt de skreivangst toch nog de broodwinning voor een 4000 gezinnen. De vis zorgde ook voor voeding door het hele jaar. Traditioneel droogt en zout men op de lofoten de kabeljauw tot klip– of stokvis. Persoonlijk gaat er niets boven vers. Lekker klassiek met een beurre blanc saus.

Het verschil tussen Skrei en ‘normale’ kabeljauw is voor de leek niet te zien. Kenners roemen de smaak, het spierwitte visvlees en de stevige structuur. Sinds enkele jaren vind je Skrei dan ook steeds vaker terug op Nederlandse menukaarten. Uiteraard alleen rond deze tijd, in het seizoen.