De beste friet maak je met het oerfriese Bintje

Nederland is niet wereldwijd vermaard om haar keuken. Noch om haar gerechten of ingredienten. Nederlandse Kaas is wereldberoemd, net als het bier van Heineken. Al wijten onze Zuiderburen dat meer aan strakke marketing, niet aan de smaak. Asperges zijn het witte goud, maar niet uniek voor Nederland. Onze appeltaart is geannexeerd door de Amerikanen, net als onze onovertroffen Noordzeetong door de Engelsen (Dover Sole). Onze hollandse garnalen zijn van wereldklasse, maar relatief onbekend. Gerookte paling en zoute haring zijn dan weer te typisch Nederlands om echte export producten te worden. Bovendien zijn beide niet erg instagrammable, dus is er weinig hoop voor de toekomst.

150 jaar friet in Nederland

Even dacht ik dat geschiedvervalsers deze week een belangrijke culinaire klassiekers, namelijk friet, wilde claimen. Dat had een scoop geweest, maar het bleek een storm in een glas water. Of beter neem het bericht met een korreltje zout. Het bleek een vaag bericht over de introductie van friet in Nederland op een kermis 150 jaar geleden. Friet of Frieten zoals men in West-Vlaanderen zegt, zijn waarschijnlijk Belgisch. Lijkt me sterk dat geen Ollander eerder een frietje met mayo in de grensstreek had geprikt.

Neerlands glorie: het Bintje

Maar achter de schermen spreken wij toch een woordje mee. Het Oerhollandse Bintje – uiteraard eigenlijk typisch Fries – is volgens onze zuiderburen, door het hoge zetmeel gehalte en forse omvang, de beste aardappel voor hun nationale gerecht. Ook onderzoeker en masterchef Heston Blumental heeft al eens uitgesproken dat ons Bintje als favoriete aardappel voor zijn ‘chips’ uit de tests kwam. Als je dan ook nog eens bedenkt dat favoriete streekgerechten als moules frites (Vlaamse kust en Brussel) en steak frites (Parijs) al eeuwen lang in zeer grote hoeveelheden worden geconsumeerd, ga je toch anders naar die simpele aardappel kijken.

Lieuwes de Vries

Het aardappelras is al in 1905 geintroduceerd door K.L. de Vries, die naast het schoolmeesterschap in Suameer, ook 25 jaar een testperceel voor aardappels beheerde. In die periode ontwikkelde hij ruim 150 varianten. Bijna alle varianten flopten, op 1 na. Een kruizing tussen de rassen ‘Munstersen’ en ‘Fransen’. Die soort vernoemde hij naar zijn favoriete leerlinge Bintje Jansma. Het Bintje bleek niet alleen immuum tegen een aardappelvirus, maar ook nog eens een echte allrounder. Het is geschikt voor koken, bakken, pureren en uiteraard frituren. Het bintje groeide uit tot meest gekweekte aardappel van Belgie en Frankrijk. In 2012, meer dan een eeuw na de introductie is het Bintje nog uitgeroepen tot aardappel van het jaar. Moraal van het verhaal? Wees braaf op school en je naam gaat de hele wereld over.